Manuel del Cabral

1097 – 1999, República Dominicana

En colaboración con LaReversible de Carlos Vitale.

AIRE DURANDO

¿Quién ha matado este hombre
que su voz no está enterrada?

Hay muertos que van subiendo
cuanto más su ataúd baja…
Este sudor… ¿por quién muere?
¿por qué cosa muere un pobre?
¿Quién ha matado estas manos?
¡No cabe en la muerte un hombre!
Hay muertos que van subiendo
cuanto más su ataúd baja…
¿Quién acostó su estatura
que su voz está parada?

Hay muertos como raíces
que hundidas… dan fruto al ala.
¿Quién ha matado estas manos,
este sudor, esta cara?
Hay muertos que van subiendo
cuanto más su ataúd baja…

1. Fotogramas de Tierra (1930) de Aleksandr Dovzhenko;

2 y 3. Tierra en trance (1967) y Dios y el diablo en la tierra del sol (1964) de Glauber Rocha;

4 y 5. ¡Qué viva México! (1932) de Serguéi Eisenstein

Tłum. Ada Trzeciakowska

ZACHOWANE TCHNIENIE

Kto zabił tego człowieka
którego głosu nie pogrzebano?
 
Są zmarli, którzy tym wyżej się wznoszą,
im niżej ich trumnę się opuszcza…
Ten pot… za kogo umiera?
w imię czego ginie nędzarz?
Kto zabił te ręce?
Śmierci nie pojmuje człowiek!
Są zmarli, którzy tym wyżej się wznoszą,
im niżej ich trumnę się opuszcza…
Kto w niej złożył swą postać
że jego głos na górze pozostał?
 
Są zmarli jak korzenie,
co zagrzebane… owocują skrzydłami.
Kto zabił te ręce,
ten pot, tę twarz?
Są zmarli, którzy tym wyżej się wznoszą
tym niżej ich trumnę się opuszcza…